Opdrachtgevers: Stad Groningen, Nederland
Datum: November 2023
Locatie: Nederland
De sterke toename van e-commerce verandert het stadslandschap, omdat consumenten steeds meer vragen om snelle, rechtstreekse leveringen aan huis. Om de openbare ruimte ordelijk en leefbaar te houden, wordt de implementatie van stadsdekkende pakketsluisnetwerken een belangrijk hulpmiddel om de stadslogistiek te consolideren. Ons team voor mobiliteit en logistieke planning ondersteunde de stad Groningen bij het aanpakken van de snelle uitbreiding van deze diensten en het beheren van de impact ervan op de openbare ruimte. De ondersteuning resulteerde in de productie van een nieuw raamwerk voor pakketkluizen, ontwikkeld in samenwerking met de stad en de Rijksuniversiteit Groningen. Over het algemeen kunnen de inzichten in het rapport als leidraad dienen voor overheden die een goed doordachte, gecoördineerde aanpak willen ontwikkelen. Ze zijn ook nuttig voor aanbieders van pakketkluizen die hun diensten willen verbeteren en zich willen aanpassen aan verschillende stadseisen, waaronder toegankelijkheid en esthetiek.
Uitdaging
Net als veel andere innovaties werden steden verrast door pakketkluizen, die zich veel sneller ontwikkelden dan het bijbehorende beleid en de bijbehorende regelgeving. Sommige overheidsinstanties proberen nog steeds een middenweg te vinden tussen het toestaan van dergelijke diensten in het straatbeeld en het beheersen van de extra druk die ze kunnen leggen op de openbare ruimte, het verkeer en de algehele levenskwaliteit. Voor de stad Groningen was een uitgebreide analyse nodig om de beste strategie en locaties te bepalen voor de inzet van pakketkluizen in de hele stad.
Benadering
Het raamwerk bestond uit twee delen: 1) een benchmark van best practices van over de hele wereld, die de overheidsinstantie helpt bij de vereisten om toe te voegen aan de aanbesteding. Dit is ontwikkeld aan de hand van een literatuurstudie en in samenwerking met andere deskundige partners (Rijksuniversiteit Groningen). 2) ruimtelijke analyses om nieuwe lockervoorzieningen voor percelen optimaal toe te wijzen aan de openbare ruimte. Deze werden uitgevoerd met behulp van GIS-tools (ArcMap) en konden worden uitgevoerd met behulp van open gegevens.
De ruimtelijke analyse van de stad Groningen omvatte drie belangrijke stappen:
- Inzicht in de context van de stad.
- De 10 meest toegankelijke openbare plekken vinden.
- De gaten in privénetwerken opvullen.
Impact
Hoewel de Groningse aanpak complex is, kan hij ook in andere contexten worden toegepast, zodat publieke en private belanghebbenden kunnen samenwerken in de overgang naar duurzame stadslogistiek. Op deze manier kunnen gemeenten ervoor zorgen dat hun ambitieuze zero-emissie beleid kan worden geïmplementeerd met minder tegenwerking van de lokale gemeenschap. Dit wordt versterkt door tastbare steun voor bedrijven en burgers, waardoor duurzame economische activiteit in de stad wordt gewaarborgd.
Het nieuwe kader voor pakketkluizen is meer dan alleen een logistieke oplossing; het vertegenwoordigt een vooruitstrevende benadering van stadsplanning en gemeenschapsbetrokkenheid. Door prioriteit te geven aan toegankelijkheid en de behoeften van lokale gemeenschappen hopen we een nieuwe norm te stellen voor de manier waarop uitdagingen op het gebied van stadslogistiek moeten worden aangepakt. Ruimtelijke analyses zoals deze kunnen niet alleen worden toegepast op stadslogistiek, maar ook op andere aspecten van stedelijke mobiliteit en stadsplanning.
De inzichten die dit raamwerk oplevert, in combinatie met de algemene lessen van het ULaaDS-project, zullen van invloed zijn op toekomstige initiatieven op het gebied van stedelijke logistiek in heel Europa.
We zien dat pakketkluizen zich snel verspreiden over Europese steden. Hoewel de praktijk snel is geëvolueerd, ontbreken het beleid en de kaders om ervoor te zorgen dat pakketkluizen als een openbaar goed dienen grotendeels. Deze samenwerking die is gestart door de stad Groningen biedt een voorbeeld dat andere steden zouden kunnen volgen, niet alleen voor pakketkluizen, maar ook voor andere vervoersontwikkelingen (laadzones, afzetgebieden voor gedeelde mobiliteit, enz.
Lorena Axinte, adviseur innovatie mobiliteit
